Jagersplas:

Wie in de Zaanstad heel diep gaat graven komt vele veen-, klei- en op grotere diepte zandlagen tegen. Om een stabiel huis of gebouw te bouwen is het in het westen van Nederland noodzakelijk om op heipalen te bouwen. Een zwaar gebouw heeft een dikkere zandlaag nodig. Pas op gemiddeld 20 meter diepte bevind zich zo'n zandlaag. Op deze diepte en dieper bevinden zich hele oude lagen met resten van 10.000 jaar geleden en ouder.

Bij de aanleg van de A8 was veel zand nodig, omdat hij over een spoorweg gebouwd moest worden. Bij de aanleg werd zand van grote diepte opgezogen, zo ontstond er een gat. Dit gat vulde zich met water en heet nu de Jagersplas. Bij het opzuigen van het zand kwamen fossiele resten naar boven. Het bleek om resten van de mammoet en de wisent (Europese bizon) te gaan. Op de foto is een mammoetkies te zien die van ongeveer 30 meter diepte komt.

PrevNext

1234

Neanderthalers

Dat de fossielen op deze plek zijn gevonden, betekend dat er dus ooit mammoeten door de Zaanstreek hebben gelopen. Er bevond zich vroeger op 30 meter diepte een landschap waar wij haast geen voorstelling van kunnen maken. Het was in die tijd in heel Nederland een soort steppe (onbebouwde/boomloos) landschap door de IJstijd, waarbij de grond permanent bevroren was.

Een grote hoeveelheid water was opgeslagen in ijs op de Noordpool. De Noordzee was daarom leeg en mammoeten en andere dieren, zoals de wolharige neushoorn en de wisent, konden zo van Nederland naar Engeland lopen. In die tijd waren er ook mensen, Neanderthalers. Zij leefden in dit gebied en joegen op allerlei dieren. In de bodem van de Noordzee worden er regelmatig resten van mammoeten en andere dieren opgevist. Ook enkele resten van Neanderthalers.

Walvissen

In de Zaanstreek zijn nog geen resten van Neanderthalers gevonden, al zie je er af en toe wel een op straat lopen. Tijdens het opzuigen van nog dieper zand kwamen er wel resten van iets anders naar boven: walvisachtige dieren. Experts hebben hier naar gekeken en men kwam tot de conclusie dat door de aanwezigheid van deze waterzoogdieren er een kust of baai geweest moest zijn op grote diepte en heel lang geleden. De walvis is misschien aangespoeld op wat toen een kust was.

Onder onze voeten bevinden zich de restanten van het verre verleden. De vondst van fossiele resten op aanzienlijke diepte toont wel aan dat er nog aardig wat verrassingen kunnen zijn. Ook het aantreffen van een dennenappel uit de diepte van de Jagersplas geeft een heel ander beeld op het verre verleden. Misschien dat er bij een toekomstig diepgaand gat meer gegevens uit de grond komen.

Fietsroute

Deze locatie maakt deel uit van de 'Gehele fietsroute' en de 'Oostelijke fietsroute'.